Genel Yerleşme Düzeni Sultanahmet Camii'ne Bağlı Yapılar
HUNKAR KASR-I - MEDRESE- SIBYAN MEKTEBİ- MUVAKKİTHANE - ARASTA - HAMAM - FIRIN-MUTFAK-İMARET - SULTAN BİRİNCİ AHMET TÜRBESİ
HÜNKAR KASR-I
Hünkar Kasr-ı
Padişahın namazdan önce yada sonra oturup dinlenebileceği sohbet edebileceği bir yapı olarak tasarlanan hünkâr kasırlarının bilinen ilk örneği Sultan Ahmed tarafından yaptırılmıştır. Dış avlu zemininden kısa bir rampayla çıkılan yapı yüksek bir bodrum üzerinde yükselmektedir. Giriş katında bir koridorla ulaşılan iki oda yer almaktadır. Giriş holünden padişahın kullanımına ayrılan üst kata bir rampayla ulaşılmaktadır.
MEDRESE
Medrese (Darul Hadis Medresesi)
Külliyenin kuzeydoğusunda, türbeye yakın bir konumda yer alan yapı Sultan Ahmed tarafından, yüksek kubbeleri ve duvarlarla çevrilmiş bahçeleri olan bir dârû-l hadis (hadis okulu) yapılması emredilip Buhari ve Müslim dersleri okutmaya kadir, saadet kaynağı hadisleri nakletmekte maharet sahibi uzman, doğuda-batıda; her yerde tanınmış zihni pırıl pırıl çalışan, zamanı değerlendirebilecek kadar seviyeli bir ekip için yapılmıştır.
SIBYAN MEKTEBİ
.jpg)
Sıbyan Mektebi
Dış avlu duvarına birleşen mektep beşik tonozlu bir zemin kat üzerinde yükselmektedir. Zemin katta bir çeşme ve dükkânlar üst katta kare planlı bir dershane yer almaktadır. Dershanenin sağır olan kuzey duvarında ortada ocak, yanlarda birer niş bulunmaktadır. Bugün dini ve kültürel bir eğitim merkezi olarak kullanılmaktadır.
MUVAKKİTHANE
Muvakkithane
Vakit tayini binası. Muvakkit, güneş saatiyle ezan saatini ayarlar. Muvakkithaneye Sultan Ahmed türbesinin önündeki kapıdan girilir. Sultan Ahmed vakfiyesinde ‘’Evkât-i ezana alim ve saat-i mikadda cazim bir muvakkit’’ kaydı vardır’ ki bilgisinden emin olunmayan kimseye burada muvakkitlik verilmemektedir.
ARASTA
Arasta
Sultanahmet külliyesinin kıble yönündeki en uç yapısı olan Arasta, İstanbul da 17. yy’dan kalan tek üstü açık çarşıdır. Sipahilerle ilgili eşyaların satıldığı dükkânlar bu gün turistik amaçta kullanılmaktadır.
HAMAM
Hamam
1912 İshak Paşa yangınında soyunma kısmı yok olmuş, mermerleri sökülmüş, şuan ka derine terk edilmiş halde durmaktadır. Yapı altıgen planıyla dönemin en ilginç plan stillerinden birine sahiptir.
FIRIN-MUTFAK-İMARET ve DARU'Ş-ŞİFA
Fırın, Mutfak, İmaret
Bugün Dârüşşifa ile birlikte Sultanahmet Teknik Lisesi tarafından kullanılan imaret yapılarına Sokullu Mehmet paşa yokuşu tarafından girilmektedir. İmarete ait mimari kimliğini büyük ölçüde koruyabilen 3 yapı bulunmaktadır. İmaretler Osmanlı Devleti döneminde yoksullara yardım amacıyla oluşturulan hayır kurumları olup, şehir dışından gelenlere, yolculara, yoksul ve düşkünlere, yiyecek, sağlık ve giyecek yardımı yapılan yerlerdir.
Dârü’ş- Şifa
17. yy da yapılan Dârüş-şifa Revaklı bir avluyu çevreleyen kare planlı kubbeyle örtülen 26 odadan oluşmuştur. Sultanahmet’in 1612 yılında darüşşifa yapımına henüz başlanmadan önce hatırlattığı vakıfnamede de binadan çok görev alacak ekibin özellikleriyle ilgili bir bölüm bulunmaktadır. “Açık fikirliliği ve zekâsı ile ünlü, sağduyulu ve olayları çabuk kavrayabilen, insan tabiatı özelliklerini ve ilaç hazırlama ilkelerini bilen, içecek ve macun hazırlama konusunda hünerli, muhtaç olanların iş lerinin gözetilmesinde iyi davranışı belli olan, yufka yürekli, kibirsiz, tanıdık ve yabancıya karşı tatlı sözlü, seçkin bir kimse hekim olup hastalara iyi davranarak tedavi etmelidir”.
SULTAN BİRİNCİ AHMET TÜRBESİ
SULTAN BİRİNCİ AHMET TÜRBESİ
Dört köşeli mermer bir türbedir. Üzeri tek kubbeyle kapatılmıştır. Abanozdan yapılmış olan kapısının üstünde ayetler yazılıdır. İçi, çepeçevre duvarları dolaşan ayetler ve çini panolarla süslüdür. Pencere araları renkli çinilerle bezenmiştir. 12 pencere ile aydınlatılan ferah bir mekan hüviyetindedir.Türbede Sultan Birinci Ahmed olmak üzere Sultan IV Murad ve Sultan II. Osman’ın sandukaları ile birlikte toplam 36 tane sanduka bulunmaktadır.